Lubisz pić kefir? W to czy kiedykolwiek go piłeś lub piłaś, nie mamy wątpliwości. Każdy przynajmniej raz w życiu pił kefir w ramach szybkiego posiłku albo jako dodatek do obiadu. Kefir to jedna z najchętniej spożywanych żywności funkcjonalnej ze względu na swoje właściwości prozdrowotne – często nazywa się go naturalnym probiotykiem. Ale dziś nie o tradycyjnym kefirze. Skupimy się na czymś, co określa się jako kefir wodny.
Czym jest kefir wodny?
Czym kefir wodny jest i czy cokolwiek łączy go ze zwykłym kefirem, który często dodajemy do młodych ziemniaków i sadzonych jajek? By the way, tak – ten obiad mieliśmy na myśli 😉 To, co łączy oba napoje to proces fermentacji. Wodny kefir to naturalnie musujący napój fermentowany, który powstaje bez udziału mleka a na bazie wody, cukru oraz tzw. ziaren kefiru wodnego. Ziarna te często nazywa się algami, kryształami kefiru albo kryształami japońskimi. To co prawda nie tłumaczy ich pochodzenia (bo pochodzą najpewniej z Meksyku), ale nieco pomaga opisać ich kształt i strukturę.
Jak smakuje kefir wodny?
Kefir wodny jest bezmlecznym kuzynem tradycyjnego kefiru. Jest bardziej podobny do klarownego napoju niż gęstego jogurtu. Smak kefiru wodnego jest zazwyczaj delikatny, lekko kwaskowaty i orzeźwiający. Można go pić w temperaturze pokojowej albo po schłodzeniu w lodówce. Spożywanie tego napoju fermentowanego świetnie sprawdzi się w okresie letnim i przy upalnej pogodzie. Każdy łyk odpowiednio schłodzonego kefiru wodnego będzie niezwykle orzeźwiający.
Jak powstaje kefir wodny?
Bazą kefiru wodnego jest oczywiście woda. Proces produkcji kefiru wodnego zaczyna się od umieszczenia ziaren kefirowych w roztworze wodnym z dodatkiem cukru. Cukier jest potrzebny jako substancja odżywcza dla drożdży i bakterii podczas fermentacji. W trakcie procesu fermentacji, mikroorganizmy w ziarnach kefirowych przekształcają cukry zawarte w roztworze m.in. na kwasy organiczne i dwutlenek węgla. Proces ten trwa zazwyczaj od 24 do 48 godzin, ale czas fermentacji może być dostosowywany według preferencji smakowych. W przypadku napojów z kefiru wodnego sam smak mogą wzbogacać także różne owoce, zioła czy przyprawy. Po zakończeniu fermentacji, kefir wodny jest oddzielany od ziaren kefirowych. Gotowy napój, tak jak wspominaliśmy, można spożywać zaraz po przygotowaniu lub przechowywać w lodówce i pić dopiero wtedy, gdy będzie odpowiednio schłodzony.
Mikroflora kefiru wodnego
Bywa, że wspominane już ziarna kefirowe nazywa są także ziarnami SCOBY. To całkiem dobrze tłumaczy czym są, ponieważ SCOBY to skrót, który oznacza symbiotyczną kulturę bakterii i drożdży (ang. symbiotic culture of bacteria and yeast). To właśnie dzięki bakteriom kefiru wodnego i drożdży, które występują w tych ziarnach, mikroflora kefiru wodnego jest bardzo imponująca. Lactobacillus spp. z bakterii kwasu mlekowego, Acetobacter spp. z bakterii kwasu octowego i Saccharomyces spp. pochodzące z drożdży są głównymi mikroorganizmami występującymi w ziarnach kefiru wodnego. Kiedy szukasz więc alternatywnego źródła probiotyków kefir wodny sprawdzi się bardzo dobrze. Zwłaszcza, jeżeli zależy Ci na bakteriach kwasu mlekowego czyli Lactobacillus – bo to właśnie te najczęściej dominują mikroflorę kefiru wodnego.
Właściwości zdrowotne kefiru wodnego – bakterie probiotyczne
Bakterie Lactobacillus, które licznie występują w kefirze wodnym, są do tej pory najlepiej przebadanymi szczepami probiotycznymi. Wpływają nie tylko na regulację naszej mikrobioty jelitowej, ale wspierają także układ pokarmowy, stymulują odporność i wpływają na ogólne samopoczucie poprzez oś mikrobiota-jelita-mózg.
Właściwości zdrowotne kefiru wodnego – inne składniki
Oprócz bakterii probiotycznych, fermentowany kefir wodny zawiera szereg różnych związków odżywczych. Wśród nich wyróżnić można kwasy mlekowy i octowy, witaminy z grupy B, aminokwasy (szczególnie argininę) i polisacharydy, takie jak glukany. Dzięki obecności mikroorganizmów probiotycznych, witamin z grupy B i polisacharydów, właściwości kefiru wodnego docenisz, kiedy zależy Ci na włączeniu do swojej diety produktów bogatych w składniki, które pomogą Ci wspierać odporność. Kefir wodny polecany jest także wtedy, gdy chcesz odpowiednio nawodnić swój organizm. Warto też zaznaczyć, że każdy kefir wodny jest wytwarzany z różnych ziaren i w wyniku różnych warunków fermentacji, które wpływają na jego skład mikrobiologiczny czy odżywczy. Podejrzewa się więc – w zależności od ziaren i warunków fermentowania – że kefir wodny może posiadać właściwości nie tylko immunomodulujące, ale także przeciwhiperglikemiczne i przeciwhiperlipidemiczne (ogólnie mówiąc, pozytywnie wpływające na poziom glukozy i lipidów we krwi) i przeciwutleniające.
Kombucha vs kefir wodny
Gdyby w jakikolwiek sposób spróbować pogrupować napoje fermentowane, to ze względu na konsystencję, spróbowalibyśmy umieścić kefir wodny gdzieś w sąsiedztwie kombuchy. W sąsiedztwie, bo poza konsystencją i oczywistym powstawaniem w procesie fermentacji, jest między nimi kilka istotnych różnic. Przede wszystkim kombucha powstaje dzięki fermentacji słodzonej herbaty, a kefir wodny – dzięki fermentacji wody. Do całego procesu potrzeba oczywiście innych niezbędnych bazowych składników, takich jak cukier oraz kultury bakterii i drożdży. W przypadku kombuchy jest to grzyb kombucha (znany także jako grzybek SCOBY), a w przypadku kefiru wodnego to ziarna kefirowe. To czym kefir wodny różni się jeszcze od kombuchy to smak. Kefir wodny jest bardzo orzeźwiający i ma delikatniejszy drożdżowy posmak niż kombucha. Jest też delikatnie słodki – większość cukru jest zużywana przez bakterie fermentujące, które występują w ziarnach kefirowych. Kefir wodny przypadnie Ci do gustu kiedy jesteś fanem lub fanką bardziej delikatnych napojów fermentowanych.
Zalety kefiru wodnego
Kefir wodny stanowi doskonałą alternatywę dla osób, które chcą cieszyć się korzyściami płynącymi z picia kefiru, ale unikają produktów mlecznych. Dla tych, którzy poszukują orzeźwiającego napoju w okresie letnim, picie kefiru wodnego jest świetnym wyborem. Jego delikatny, lekko kwaskowaty smak sprawia, że jest doskonałym napojem na gorące dni. Picie kefiru wodnego sprawdzi się także tym, którzy poszukują alternatywnego źródła probiotyków. Osoby unikające nabiału, ale pragnące wprowadzić do swojej diety korzystne dla zdrowia bakterie probiotyczne, mogą cieszyć się smakiem i korzyściami tego napoju fermentowanego.
Kefiry wodne FREST
Chcesz spróbować DOBREGO kefiru wodnego? Włożyliśmy naprawdę sporo pracy w to, aby każdy smak był ucztą dla kubków smakowych. Subtelną różę, kwaśną limonkę i pikantny imbir znajdziesz na naszej stronie internetowej i allegro 🙂
Część zespołu Frest to dietetycy, którzy dbają o rzetelność informacji merytorycznych zawartych w tym artykule:
Kosmos 2018; 67(3):575-582; DOI: https://doi.org/10.36921/kos.2018_2443
Food Frontiers 2023;4:21–31; DOI: 10.1002/fft2.200
Food Chemistry 2023; 18:100683; DOI: https://doi.org/10.1016/j.fochx.2023.100683