Czujesz ten delikatny dreszcz, gdy zaczyna na Ciebie działać? Rozgrzewać ciało, budzić zmysły. Niektórych kręci jego intensywność, innych przyciąga siła z jaką działa. Tak – doskonale wie, jak zrobić wrażenie. Znasz go bardzo dobrze. Najpewniej. Tak czy siak, chodź – poczytasz trochę o imbirze.

Czym jest imbir? 

Przyprawą, warzywem a może owocem? Z botanicznego punktu widzenia, imbir lekarski (Zingiber officinale) jest częścią rośliny niezawierającą nasion. Można by go więc zakwalifikować jako warzywo (przede wszystkim to jego kłącze jest określane jako warzywo). Ogólnie rzecz biorąc, imbir to roślina przyprawowa. Nadaje daniom i napojom intensywny, lekko pikantny i gorzki smak. Jego zapach jest lekko słodkawy, co wynika z obecności olejków eterycznych w imbirze. 

Składniki aktywne imbiru

Imbir to nie tylko smak i aromat – to kopalnia cennych substancji biologicznie czynnych, które odpowiadają za jego prozdrowotne właściwości. Jego skład chemiczny jest zróżnicowany, a intensywność działania zależy od odmiany, sposobu uprawy i procesu przetwarzania. Wśród dominujących związków można wymienić takie substancje jak seskwiterpeny (zingiberen, zingiberal, β-bisabolen) które odpowiadają za działanie przeciwzapalne i antyseptyczne czy monoterpeny (kamfora, geranial, linalol). Te drugie wpływają na charakterystyczny aromat imbiru oraz mogą wspierać zdrowie układu oddechowego.

Główne efekty farmakologiczne imbiru przypisuje się jednak nielotnym związkom fenolowym, takim jak gingerole i ich pochodne – shogaole. To właśnie te substancje, powstające w procesie odwodnienia, odpowiadają za specyficzny smak i zapach kłącza. Badania naukowe sugerują, że wykazują one działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe i przeciwbólowe. Ponadto, imbir jest także bogaty w gingerony i gingerolipidy – związki o działaniu ochronnym na układ pokarmowy. Znaleźć w nim można również witaminy, które wspierają i zdrowie skóry i odporność (np. witamina B3 czy witamina A). 

Imbir w różnych zakątkach świata

Ciekawostką jest, że odmiany imbiru różnią się zawartością składników aktywnych. Na przykład, imbir indyjski charakteryzuje się intensywniejszym smakiem dzięki wysokiej zawartości gingeroli i shogaoli, podczas gdy odmiany australijskie są bardziej łagodne.

Na co pomaga imbir? 

Niektórzy mówią, że imbir to prawdziwa “apteka” zawarta w jego kłączu. Dzięki obecności olejków eterycznych, gingerolu i shogaolu działa przeciwzapalnie, rozgrzewająco i wspomaga układ odpornościowy. Jakie jeszcze właściwości ma imbir i jak działa? 

• Przyczynia się do prawidłowego działania układu pokarmowego i wspomaga procesy trawienne, 
• Może wpływać na dobre samopoczucie podczas podróży,
• Przyczynia się dobrego fizycznego samopoczucia, zwiększa energii i może zwiększać odporność na zmęczenie – jego właściwości docenią więc osoby aktywnie fizycznie,
• Pomaga w utrzymaniu zdrowego serca i utrzymania zdrowia naczyń krwionośnych,
• Wspiera także utrzymywanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi, 
• Może być wsparciem w redukcji nudności (np. podczas ciąży lub w podróży).

Imbir na wzmocnienie odporności 

Tak jak wcześniej wspominaliśmy, gingerole i shogaole zawarte w imbiru wpływają na to, że wspomaga on funkcjonowanie układu odpornościowego. Ma także właściwości antyoksydacyjne i może wspierać prawidłowe funkcjonowanie dróg oddechowych. Oprócz gingeroli i shogaoli, także olejki etetyczne (m.in. cyneol, kamfen czy geraniol) obecne w kłączu imbiru wykazują silne właściwości przeciwzapalne i immunomodulacyjne. Hamują one aktywność enzymów odpowiedzialnych za procesy zapalne, wpływając przez to na zmniejszenie produkcji cytokin prozapalnych. To w efekcie prowadzi do łagodzenia stanów zapalnych w organizmie. Zresztą już w latach 80. XX w. udowodniono właściwości przeciwzapalne imbiru i porównano je do działania leków. A dokładniej niesteroidowych leków przeciwzapalnych, czyli tzw. NLPZ’ów. 

Do czego dodaje się imbir? 

Imbir jest niezwykle wszechstronny. W kuchni wykorzystasz go na bardzo różne sposoby. 

• W kuchni azjatyckiej: jest doskonałą przyprawą do dań curry, zup, np. ramenów, czy smażonych potraw.
• W deserach: wypróbuj ciasteczka imbirowe, ciasta albo nawet dżemy.
• W napojach: od najbardziej popularnych jak herbata z imbirem, po koktajle oraz lemoniady, nawet w okresie letnim. 
• W marynatach: świetnie komponuje się z mięsem (np. wołowym) i rybami, nadając im głębszy smak.

Fermentowane napoje z imbirem

Fermentowane napoje (typu kombucha lub kefiry wodne), są coraz bardziej popularne wśród osób dbających o zdrowie. Imbir dodany do napoju fermentowanego nie tylko szczególnie wzbogaca smak, ale również wspiera zdrowie jelit dzięki naturalnej zawartości dobroczynnych bakterii.

Ginger ale

Ginger ale to jeden z najbardziej znanych napojów o smaku imbiru, ale nie każdy wie, czym tak naprawdę jest. I przede wszystkim – czym różni się od piwa imbirowego. Bo to absolutnie nie to samo! Ginger ale jest musującym napojem gazowanym, który, choć inspirowany naturalnymi procesami fermentacji, dziś w większości przypadków (niestety)  jest produkowany przemysłowo z użyciem aromatów, cukru i dwutlenku węgla.

Pierwsze ginger ale powstało w Irlandii w XVIII wieku, gdzie napój ten był fermentowany i wykorzystywany jako naturalny środek na dolegliwości żołądkowe. Współczesna wersja została jednak udoskonalona w XIX wieku w Kanadzie przez Johna McLaughlina, który stworzył „dry ginger ale” – lżejszy i bardziej delikatny w smaku napój, który szybko zdobył popularność na całym świecie.

A czym różni się ginger ale od imbirowego piwa? Ginger ale to gazowany napój bezalkoholowy, którego smak pochodzi głównie z ekstraktów lub aromatów, a gazowanie (aktualnie) uzyskuje się poprzez dodanie dwutlenku węgla. Piwo imbirowe to fermentowany napój, w którym smak imbiru i lekką zawartość alkoholu uzyskuje się dzięki naturalnej fermentacji składników takich jak świeży imbir, cukier i drożdże. Ginger ale jest subtelniejsze i słodsze, idealne do koktajli, natomiast piwo imbirowe jest wyraziste, pikantne i bardziej tradycyjne w smaku.

Frest Ginger – kefir wodny o smaku imbiru

Jeśli szukasz czegoś wyjątkowego, to sięgnij po Frest Ginger – kraftowy kefir wodny, który łączy fermentację z naturalnym i wyrazistym smakiem imbiru. Frest to zdrowie zamknięte w butelce. I piszemy to z pełną odpowiedzialnością. Dzięki procesowi fermentacji jest naturalnie musujący (nie używamy dwutlenku węgla!), bogaty w dobroczynne bakterie (żywe kultury bakterii) i idealny dla osób, które szukają zdrowych alternatyw dla słodzonych napojów gazowanych.

Więcej o kefirach wodnych przeczytasz w naszym artykule na temat tego, czym jest kefir wodny.

Kefiry wodne o innych smakach

Imbir to nie do końca Twoje smaki? Wypróbuj nasze kefiry wodne o smaku limonki – Frest Lime oraz mango – Frest Mamgo. Zamówisz je na naszej stronie internetowej.

Część zespołu Frest to dietetycy, którzy dbają o rzetelność informacji merytorycznych zawartych w tym artykule: 
Przew Lek 2004; 5: 34-43.
Bromat Chem Toksykol 2017, 50(2): 115-121.
Probl Hig Epidemiol 2016, 97(4): 297-307.
Wikipedia: Ginger ale [dostęp 22.11.2024].
Materiały zdjęciowe: unsplash.com, pexels.com